İsrail ile Hamas, Mısır’da yürütülen dolaylı müzakereler sonucunda Gazze’de ateşkes ve rehine takası anlaşmasına vardı.
Anlaşma kapsamında yaşayan rehinelerin serbest bırakılması karşılığında yüzlerce Filistinli tutuklu İsrail hapishanelerinden çıkarılacak.
Hamas kaynaklarına göre, anlaşmanın ilk aşamasında örgüt 20 canlı rehineyi aynı anda serbest bırakacak. Buna karşılık İsrail, yaklaşık 2.000 Filistinli tutukluyu salıvermek üzere hazırlanıyor.
Bu kişiler arasında 250 ömür boyu hapis cezası alan mahkum ile savaşın başlangıcından bu yana gözaltında tutulan 1.700 Filistinli bulunuyor.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisi, anlaşmanın Bakanlar Kurulu tarafından onaylandıktan sonra yürürlüğe gireceğini belirterek, “Arap medyasında yer alan haberlerin aksine, 72 saatlik geri sayım ancak kabine onayı sonrası başlayacaktır” açıklamasını yaptı.
Müzakerelerin en kritik unsurlarından biri, Hamas’ın İsrail’e sunduğu serbest bırakılacak tutuklular listesi oldu.
Mısır devletine yakın kaynaklara göre, Hamas bu listede El Fetih’in önde gelen isimlerinden Marwan Barghouti’yi de görmek istiyor.
Barghouti, 2004 yılında cinayet suçlamasıyla ömür boyu hapse mahkûm edilmişti. İsrail tarafından terörist olarak tanımlansa da, birçok Filistinli tarafından “Filistin’in Mandela’sı” olarak görülüyor.
Anlaşmaya göre, ateşkesin ilk beş günü boyunca her gün en az 400 yardım tırı Gazze’ye girecek. Bu sayının ilerleyen günlerde artırılması planlanıyor.
Hamas kaynakları ayrıca, güneydeki yerinden edilmiş sivillerin Gazze kenti ve kuzeyine geri dönüşüne izin verileceğini bildirdi.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, kurumun “Gazze’deki yıkılmış sağlık sisteminin onarımı ve hastaların acil ihtiyaçlarının karşılanması” için hazırlık yaptığını açıkladı.
Filistinli mültecilere yardım eden BM ajansı UNRWA da anlaşmayı “büyük bir rahatlama” olarak nitelendirerek, “Önümüzdeki üç ay boyunca tüm nüfusa yetecek gıda stoklarımız hazır” mesajını paylaştı.
Anlaşmada ayrıca, İsrail ordusunun kademeli çekilmesini öngören maddeler de yer alıyor. Hamas yetkililerine göre, plan ABD Başkanı Donald Trump ve arabulucu ülkeler tarafından garanti altına alındı.
İsrail ordusu, ateşkes planı kapsamında Gazze’deki birliklerini geri çekmeye hazırlandığını doğruladı.
Trump’ın 20 maddelik barış planına dayanan müzakerelerde, Hamas’ın silahsızlandırılması ve Gazze’nin savaş sonrası geçici bir yönetimle idare edilmesi öngörülüyor. Ancak bu maddeler henüz uygulanma aşamasına gelmedi.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, ateşkesin bağımsız bir Filistin devleti kurulmasının yolunu açmasını umduğunu söyledi. Ancak Netanyahu ve kabinesindeki bazı isimler, bu hedefe karşı çıkmayı sürdürüyor.
Anlaşmanın Perşembe akşamı Mısır’da resmen imzalanması bekleniyor. İsrail hükümeti ise TSİ 18.00’de kabine toplantısı yaparak anlaşmayı değerlendirecek.
Ancak aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, anlaşmaya karşı oy kullanacağını açıkladı.
Hamas yetkilileri, ateşkesin ikinci aşamasına ilişkin müzakerelerin derhal başlayacağını duyurdu.
Mısır’ın Şarm El-Şeyh kentinde gerçekleştirilen toplantılarda, Hamas, Türkiye, Katar, Mısır ve ABD temsilcilerinin yer aldığı, ancak Hamas ile İsrail heyetlerinin ayrı odalarda bulunduğu bildirildi.
Mısır devlet televizyonuna bağlı Al-Qahera News, görüşmelerin sonunda tarafların temsilcilerinin “yüksek moralle birbirlerine sarıldıklarını” gösteren görüntüler yayınladı.
