Hindistan Yüksek Mahkemesi’nin, başkent Yeni Delhi’deki yaklaşık 1 milyon sokak köpeğinin toplanıp sekiz hafta içinde barınaklara kapatılması yönündeki kararını geri çekti.
Mahkemenin kararı hayvanseverler arasında büyük bir rahatlama yarattı. Mahkeme, yeni kararında yalnızca kuduz taşıyan veya aşırı saldırgan olan köpeklerin tutulacağını, diğerlerinin ise kısırlaştırılıp aşılandıktan sonra geldikleri bölgelere geri bırakılacağını duyurdu.
Karar, Hindistan’ın tamamı için geçerli olacak. Bununla birlikte, kamuya açık alanlarda köpeklerin beslenmesi yasaklanırken, belirlenen özel besleme alanlarının oluşturulması zorunlu kılındı.
12 Ağustos’ta açıklanan ilk karar, sokak hayvanlarının yaşam hakkını savunanlar arasında infiale yol açmıştı. Mumbai’de onlarca kişi yağmura rağmen protesto düzenlerken, Yeni Delhi’de her akşam sokak köpeklerini besleyen Himanshi Varma gibi gönüllüler kararın uygulanamaz ve insani olmadığını savundu.
“Yedi yıldır bu sokaklarda beslediğim köpeklerle sessiz bir anlaşmam var,” diyen Varma, günde onlarca sokak köpeğini doyurduğunu belirtti: “Bugün mutluluktan havalara uçuyorum. Onlara anne gibi bakıyorum. Tek isteğim, karınlarının doyması, tedavi edilip aşılanmaları.”
Veteriner Dr. Sarungbam Yaiphabi Devi de kararın kamuoyunun tepkisini dikkate aldığını söyledi:
“Mahkeme halkın sesini duydu. İnsanlar kendi mahallelerindeki köpeklere sahip çıktı.”
Hindistan’da 62 milyondan fazla sokak köpeği bulunduğu tahmin ediliyor. Hayvan haklarına duyulan kültürel saygıya rağmen, son yıllarda yaşanan ısırma vakaları ve özellikle 2023’te Haydarabad’da dört yaşındaki bir çocuğun ölümüne yol açan saldırı, kamuoyunda endişe yaratmıştı.
Rabies (kuduz) hastalığı hâlâ ülkede ciddi bir tehdit. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre Hindistan, dünyadaki kuduz kaynaklı ölümlerin yüzde 36’sından sorumlu.
Delhi’de yaşayan tıp öğrencisi Shriya Ramani, sokak köpekleri konusunda karmaşık duygulara sahip olduğunu söylüyor:
“Geceleri eve yürürken etrafınızı saran köpek sürüleri oluyor. Bu korkutucu. Nüfusun kontrol altına alınması gerek ama insani bir şekilde yapılmalı.”
Yeni Delhi yakınlarındaki Gurugram’da faaliyet gösteren Janm Vakfı’nın barınağı, mevcut durumu gözler önüne seriyor. Barınak yöneticisi Meenakshi Bareja, 78 köpeğe bakıyor ve aylık 500.000 rupi (yaklaşık 5.700 dolar) gideri karşılamakta zorlandıklarını söylüyor:
“Barınaklar zaten kapasitesinin üzerinde. O emir uygulanamazdı.”
Yüksek Mahkeme’nin yeni kararı, hayvan refahı ile kamu güvenliği arasında süregelen tartışmada şimdilik bir denge sağlamış gibi görünüyor. Ancak gönüllüler, kısırlaştırma ve aşılama programlarının yetersiz kaldığını, daha fazla kaynak sağlanmadıkça sorunun çözülemeyeceğini vurguluyor.
Varma ise sokaktaki “çocuklarına” her akşam olduğu gibi yine khichdi dolu torbalarıyla gidiyor:
“Onların karınları doyduğu sürece umudum var,” diyor.
