İki yıldır süren Gazze savaşını sonlandırmak için dolaylı görüşmelere başladı.
Hamas ve İsrail delegasyonları, Mısır’ın Şarm El-Şeyh kentinde, ABD Başkanı Donald Trump’ın önerdiği plan çerçevesinde, neredeyse iki yıldır süren Gazze savaşını sonlandırmak için dolaylı görüşmelere başladı.
Al-Qahera News’in aktardığına göre, taraflar “tutuklu ve esirlerin serbest bırakılması için zemin hazırlığını” tartışıyor. Mısırlı ve Katarlı arabulucular, Gazze’de tutulan rehinelerin İsrail cezaevlerindeki Filistinlilerle takasını sağlamak için mekanizmalar üzerinde çalışıyor.
Görüşmeler, sıkı güvenlik önlemleri altında kapalı kapılar ardında yürütülüyor. Hamas’ın baş müzakerecisi Khalil al-Hayya, geçen ay Katar’da İsrail saldırısından sağ kurtulmuştu ve görüşmeler öncesinde Mısır istihbaratıyla toplantılar yaptı.
Kaynaklar, görüşmelerin birkaç gün sürebileceğini ve oldukça “karmaşık ve zor” olacağını belirtti. Trump, müzakereleri hızlandırmaları için heyeti teşvik ederken, İsrail’in Gazze’ye yönelik hava saldırıları da devam etti. Son saldırılarda en az yedi Filistinli hayatını kaybetti.
Plan, Hamas’ın silahsızlandırılmasını öngörüyor, ancak bu öneri grup tarafından kabul edilmeyecek gibi görünüyor. Ayrıca İsrail’in Gazze’den kademeli olarak çekilmesi hedefleniyor, ancak Başbakan Benjamin Netanyahu, rehinelerin serbest bırakılması koşuluyla askerlerin hâlâ “derinlemesine” konuşlandırılacağını açıkladı.
İlk rehin-tutuklu değişimi, saha koşullarına bağlı olarak birkaç gün sürecek. Önceki görüşmelerde, serbest bırakılacak Filistinli tutukluların isimleri konusunda anlaşmazlık yaşanmıştı. Bu turda ayrıca geçici ateşkes tarihi belirlenmeye çalışılacak ve ilk etapta Gazze’de tutulan 47 rehine, yüzlerce Filistinli tutuklu karşılığında serbest bırakılacak.
Uluslararası Kızılhaç Komitesi Başkanı Mirjana Spoljaric, ekiplerinin rehinelerin ailelerine dönmesi için hazır olduğunu söyledi. Kızılhaç ayrıca Gazze’ye insani yardım erişiminin güvenli şekilde ve tam kapasiteyle sağlanması için hazır bulunuyor.
Savaş, Gazze halkını yıprattı ve birçok kişi umutsuzluk içinde. Mohammed Abu Sultan, ailesiyle birlikte Nuseirat kampına kaçarken, “Hayatım boyunca inşa ettiğim her şeyi savaş yok etti,” dedi.
Trump, sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, Hamas ile yapılan görüşmeleri övdü ve müzakerelerin “hızla” ilerlemesini istedi. Mısır Cumhurbaşkanı Abdel Fattah el-Sisi, Trump’ın planını “kalıcı barış ve istikamet için doğru yol” olarak nitelendirdi.
Hamas, İsrail bombardımanı durduğu ve askerler çekildiği sürece askeri operasyonları durdurmayı kabul etti. Ancak İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, müzakereler başarısız olursa yeniden çatışmaya dönüleceğini belirtti.
Trump planına göre, rehineler karşılığında İsrail, 250 Filistinli ömür boyu hapis cezası alan ve 1.700’den fazla savaş tutuklusunu serbest bırakacak. Hamas, Gazze’nin geleceğinde söz sahibi olmak istese de plan, yönetimin Trump liderliğindeki geçici teknokratik bir otoriteye bırakılmasını öngörüyor.
Savaşın bilançosu ağır: Hamas’ın Ekim 2023 saldırısında 1.219 kişi hayatını kaybederken, İsrail’in karşı saldırıları sonucu Gazze’de en az 67.160 Filistinli öldü.
