Rio de Janeiro’daki bir mahallede yaşayanlar, Çarşamba günü polis operasyonunda hayatını kaybedenlerin cansız bedenlerini sokaklara dizdi.
Brezilya tarihinin en kanlı polis baskınında en az 119 kişi öldü. Olay, ülkenin yoksul mahallelerinde kök salmış uyuşturucu çetelerine karşı yürütülen tartışmalı güvenlik politikalarını yeniden gündeme taşıdı.
Cumhurbaşkanı Luiz Inacio Lula da Silva, ülkesinin birkaç gün içinde Amazon’daki Belem kentinde ev sahipliği yapacağı COP30 İklim Zirvesi öncesinde yaşanan bu katliam karşısında “dehşete düştüğünü” bildirdi.
Yetkililer, baskında 115 çete üyesi ve 4 polis memurunun öldüğünü açıkladı. Ancak Rio Eyaleti Kamu Savunuculuğu Ofisi, ölü sayısının en az 132 olduğunu duyurdu.
Operasyonun hedefinde, Rio’nun birçok bölgesini kontrol eden Comando Vermelho (Kızıl Komutanlık) adlı çete vardı. Çetenin, polis helikopterlerine drone’larla bomba attığı ve kentteki ana yolları otobüslerle barikat kurarak kapattığı bildirildi.
Eyalet Valisi Claudio Castro, baskını “narkoterörizme karşı bir başarı” olarak nitelendirirken, bölgede yaşayanlar bunun bir “devlet katliamı” olduğunu savundu.
Bir kadın AFP’ye yaptığı açıklamada, “Bu bir operasyon değil, katliamdı. Devlet buraya öldürmeye geldi,” dedi.
Operasyondan bir gün sonra, Complexo da Penha favela bölgesinde yaşayanlar, mahallenin kenarındaki ormanlık alandan onlarca ceset çıkardı. Bazı cesetlerin yakılmış, bazılarının ise elleri bağlı olduğu bildirildi.
Avukat Albino Pereira Neto, bazı kurbanların “soğukkanlılıkla infaz edildiğini” söyleyerek, “birçoğunun ensesinden vurulduğunu” belirtti.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, ölü sayısından “büyük endişe duyduğunu” açıkladı. BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği ise olaydan “dehşete düştüğünü” belirterek acil bir soruşturma çağrısında bulundu.
Lula hükümeti, Rio Eyalet Valisi ile acil toplantı düzenlemek üzere bölgeye bir heyet gönderdi.
Resmî rakamlara göre sadece geçen yıl Rio’da polis operasyonlarında yaklaşık 700 kişi öldü — bu da günde ortalama iki ölüm anlamına geliyor.
Rio Eyaleti İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Dani Monteiro, “Favela bir savaş ve barbarlık sahnesine dönüştü. Bunun nasıl olduğunu açıklamaları gerekiyor,” dedi.
