ABD’de seçim günü: Peki yeni başkanı ne zaman öğreneceğiz?

ABD’de seçim günü: Peki yeni başkanı ne zaman öğreneceğiz?

ABD'de bugün yapılacak seçimler, ülkede gelecek dört yıl kimin başkan olacağını belirleyecek. Demokrat Parti adayı Kamala Harris ve Cumhuriyetçi Parti adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş gidiyor.

PANORAMA-NEWS 05 Kasım 2024 DÜNYA

Her eyalette sandıkların açılış ve kapanış saatleri farklılık gösteriyor.

Ülkenin doğusundaki New Hampshire eyaletindeki bir kasabada gece yarısı sandıklar açılırken Vermont’un bazı bölgelerinde seçmenler saat 05.00’te (TSİ 13.00) oy kullanmaya başlayabiliyor.

Ancak sandıklar çoğunlukla sabah 06.00-08.00 arası açılıyor.

Ülke genelinde ilk sandıklar 5 Kasım akşamı doğu saati ile 18.00 (TSİ 6 Kasım 02.00) itibariyle kapanmaya başlayacak. Sandıkların tamamı TSİ 6 Kasım sabahı saat 08.00 civarında kapanacak.

Resmi olmayan seçim sonuçları seçim gecesi geç saatlerde veya ertesi günün erken saatlerinde açıklanabilir ancak oylar baş başa giderse kesin sonuçlar sonraki günlerde de netleşebilir. Resmi sonuçlar ise eyaletler tarafından oy sayımları tamamlanıp onaylandıktan sonra ilan edilecek ve bu haftalar sürebilir.

ABD’de yaklaşık 170 milyon seçmen var ve bazı eyaletlerde seçim gününden önce oy kullanma hakkı tanındığı için 81 milyondan fazla Amerikalı oyunu çoktan kullandı bile. Bazı eyaletlerde bir aydan uzun bir süre önce de oy kullanmak mümkündü.

BBC’nin ABD’deki yayın ortağı CBS News’in en son anket analizine göre, yedi kritik eyalette başkan adayları Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki çekişme son güne kadar devam etti.

Harris, seçimden önceki son gün Pennsylvania’yı baştan başa dolaştı. Allentown, Reading ve Pittsburgh’daki etkinliklerin ardından Philadelphia’da Lady Gaga ve Oprah gibi yıldızlarla dolu bir mitingle kapanış yapıyor.

Trump ise Kuzey Carolina, Raleigh’de başladığı son gününde, yine Reading ve Pittsburgh’daki mitingler için Pensilvanya’ya doğru yola çıktı. Geceyi Michigan, Grand Rapids’te bir mitingle sonlandırıyor.

Seçmenler bugün, kayıtlı oldukları eyaletin Seçiciler Kurulu için delegeleri, delegeler de başkan ve başkan yardımcısını seçecek.

Her eyalet, aşağı yukarı nüfusa bağlı olarak belirli sayıda seçici kurul oyuna sahip ve toplam 538 oydan 270 ya da daha fazlasını aday kazanmış oluyor.

ABD’de seçimlerin Salı günü yapılmasının sebebi 19. yüzyıla dayanıyor. O dönemde yalnızca beyazlar oy kullanabiliyordu ve seçim gününü belirleyen en yaygın mesleği icra edenler, yani çiftçiler oldu.

Oy kullanmak için kasabaya gitmeleri tüm günlerini alıyordu ve tatil olan Pazar gününü kiliseye ayırıyorlardı. Bu nedenle Kongre, ekim ve hasadın çoğunun bittiği Kasım ayının ilk Salı gününü seçmişti. Bugünse ABD’de çiftçiler nüfusun sadece yaklaşık yüzde 2’sini oluşturuyor.

Ancak bu gelenek devam ediyor ve seçim günü tatil olmadığı için seçmen sıklıkla erken saatlerde ya da iş çıkışı oy kullanmaya gidiyor. Bazı eyaletlerde ve şirketlerde oy kullanmak için izin kullanılabiliyor.