Dünkü yazımda “paylaşma, dayanışma ve fedakârlık gibi yüce erdemlerin yoksul insanlar arasında daha fazla yaşatıldığına inananlardan biri” olduğumu söylemiştim. Yazının okurla buluştuğu dakikalarda sekiz asırdır ayakta duran Notre Dame’ın alevlere teslim olduğu görüntüler ajanslara düştü. Kuşkusuz böylesine büyük bir yangın felaketi karşısında herkesin hissettiği kendi içinde farklılık gösterir. Ben Notre Dame’ın çatısından yükselen alevleri görür
Dünkü yazımda “paylaşma, dayanışma ve fedakârlık gibi yüce erdemlerin yoksul insanlar arasında daha fazla yaşatıldığına inananlardan biri” olduğumu söylemiştim. Yazının okurla buluştuğu dakikalarda sekiz asırdır ayakta duran Notre Dame’ın alevlere teslim olduğu görüntüler ajanslara düştü.
Kuşkusuz böylesine büyük bir yangın felaketi karşısında herkesin hissettiği kendi içinde farklılık gösterir. Ben Notre Dame’ın çatısından yükselen alevleri görür görmez yoksulluğuna ve makûs talihine rağmen yine de dik durmasını bilen o zavallı sağır kamburu düşündüm.
Victor Hugo’nun 1831 yılında yayımlanan edebi şaheserinde ortaya çıkardığı karakter öylesine güçlü ki, romanın orijinal adı “Notre Dame de Paris/1482” olmasına rağmen kitap sonraki yıllarda yabancı dillere sürekli “Notre Dame’ın Kamburu/Çancısı” gibi başlıklarla çevrilmiş.
Victor Hugo ve roman kahramanı Quasimodo olmasaydı Notre Dame Katedrali böylesine ünlü olur muydu? Bana soracak olursanız dini ve milli anlamının ötesinde dünyanın farklı coğrafyalarından milyonlarca insanın kalbinde yer edinen müstesna bir mekân olamazdı.
Öyle ki Paris’in yolunu bilmeyen, ömründe bir kez bile katedralin kapısından içeri girmeyen binlerce insan sözünü ettiğim kitap ve filmleri sayesinde Notre Dame Katedrali’ni tanıyor. Zaten Paris’e yolu düşenin ilk aradığı adreslerden biri de Notre Dame.
Hristiyan aleminin bir dizi kutsal emanetini barındıran, Fransız ulusunun nadide kültürel-mimari miraslarından biri olan ve UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan katedralin büyük oranda küle dönmesi gerçekten çok hazin.
Ancak yangın felaketi dini ve milli bir sembolün insanlar arasında sınırları ve kıtaları aşan güçlü bir bağ kurabildiğini gösterdi. ABD Başkanı Donald Trump’ın ilginç ve alışılmadık şekilde duygu yüklü tweetleri bu bağın ne kadar güçlü olduğunu gösteren kanıtlardan biri.
UNESCO’nun 2018 verilerine göre dünya genelinde Notre Dame gibi kültürel değere haiz 845 adet insanlık mirası var. Ancak bunlardan çoğunun Notre Dame Katedrali gibi sınırları aşan bir üne ve sembolik güce sahip olduğunu iddia etmek güç.
Çünkü onlar Victor Hugo gibi bir söz ustasının kaleminden yoksun. Yoksulluk ve acılara ayarlı bir kaderin mayası sağlam insanların içindeki erdemleri yok edemeyeceğini ustaca hafızalarımıza kazıyan Hugo, Notre Dame’ın yanına zamanın kolay kolay yok edemeyeceği başka bir anıt dikti. Yangın katedral ve içindeki değerleri eserleri büyük oranda küle çevirse de Victor Hugo’nun diktiği bu anıt yaşamaya devam edecek.
