Almanya’da yaşayan göçmenlerin hayali olan çifte vatandaşlık hakkı, uzun tartışmalardan sonra nihayet uygulamaya giriyor. Uzun tartışmalardan sonra 19.01.2024’te Federal Parlamento’da oylanarak kabul edilen ve 26 Mart 2024’te Alman Resmi gazetede yayımlanan Vatandaşlık Yasası reformu, 27 Haziran 2024’te yürürlüğe girecek.
Buna göre, göçmenler 8 yıl yerine 5 yıl sonra Alman vatandaşlığı için başvuruda bulunabilecekler. Reform yasası uyarınca ayrıca, Alman vatandaşlığını alan göçmenler mevcut köken vatandaşlıklarını da koruma imkânına sahip olacaklar. Çifte vatandaşlık hakkı Alman hukukuna göre, tüm vatandaşlık başvuru sahipleri için sınırsız olarak geçerli olacak. Dolaysıyla köken vatandaşlığını korumak, kişinin geldiği ülkedeki vatandaşlık yasasındaki uygulamalara bağlı olacak. Diğer bir ifadeyle Alman vatandaşlık başvurusu nedeniyle artık kimse köken vatandaşlığından çıkmak zorunda olmayacak. Sonuç itibariyle Almanya’da yaşayan ve aranan şartları taşıyan göçmenler, birden çok vatandaşlığa sahip olabilecek. Köken vatandaşlığın korunup korunmayacağını ancak, kişinin geldiği ülkedeki yasalar belirleyecek. Bundan dolayı diğer devletlerin vatandaşlık yasası ve yönetim uygulamaları hakkında bağlayıcı bilgileri ilgili devletin yetkili makamlarından edinilmesini önemle tavsiye ediyoruz.
GEÇİM ŞARTI VE İSTİSNAİ DURUMLAR
Yeni Vatandaşlık Yasası’na göre, Alman vatandaşlığını almak isteyenler, kendileri ve aileleri için geçimlerini sağlayabilmeli. Vatandaşlık başvurusu için 2 ve 12 No’lu Sosyal Güvenlik Kitapları (SGB II veya XII) kapsamında üç istisnai durum haricinde herhangi bir yardım alınmamalı. Söz konusu istisnai durumlar şunlar:
* Eski misafir işçiler dediğimiz, birinci nesil göçmenler ile sözleşmeli işçiler ve onlara bağlı olarak gelen eşleri, SGB II veya XII kapsamında kendi ellerinde olmayan gerekçelerden dolayı yardım almaları,
* Tam zamanlı çalışan başvuru sahiplerinin, son 24 ay içinde en az 20 ay bu şekilde çalışmış olmaları,
* Tam zamanlı çalışan bir kişiyle aynı hane içinde yaşayan ve küçük çocuk yetiştiren eş veya kayıtlı hayat arkadaşları, geçimlerini SGB II ve XII kapsamında aldıkları sosyal yardımla sağlamaları halinde bile, Alman vatandaşlığına başvurabilecekler.
MİSAFİR İŞÇİLER İÇİN KOLAYLIK
Almancası ‘Gastarbeiter’ olan birinci nesil misafir işçi kuşağının emeği ve onlara bağlı olarak ülkeye gelen eşlerinin emeği tanınacak ve vatandaşlığa geçişleri kolaylaştırılacak. Dil yeterliliği olarak, kişinin günlük yaşamda Almanca konuşabilmesi yeterli olacak. Misafir işçi kuşağından olanlar ayrıca vatandaşlık testinden muaf tutulacaklar. Bu durum, eski Doğu Almanya’ya gelen sözleşmeli işçiler ve onların eşleri için de geçerli olacak. Vatandaşlık başvurusunda bulunanların sabıka kaydı olmamalı. Ancak ‘hafif suçlar’ vatandaşlığa geçişe engel olmayacak. Örneğin para cezasına çevrilen 90 gün altındaki veya üç ay tecil edilmiş olan sabıkalar, hafif suç kapsamına giriyor. Ancak, antisemitizm, yani Yahudi düşmanlığı yapan, ırkçı veya insanlık dışı bir suçtan mahkum olanlar Alman vatandaşlığına başvuramayacaklar. Ayrıca, başka bir ülkenin vatandaşlığını alan Alman vatandaşları, Alman vatandaşlıklarını koruyabilecekler. Bunun için bir izin belgesi almalarına gerek olmayacak.
FIRSAT KARTI GELİYOR
Yeni Vatandaşlık Reform Yasası ile birlikte göçmenler, Almanya Fırsat Kartı ile bu gelebilecekler. Almancası ‘Chancenkarte’ olan bu Fırsat Kartı ile Avrupa Birliği haricindeki ülkelerde yaşayanlara, kendilerine uygun bir iş bulmak için Almanya’ya giriş yapmalarına izin verilecek. Bunun için kişinin bir iş sözleşmesi ibraz etmesi gerekmeyecek. Fırsat Kartı, çalıştığı alanda kalifiye uzman olarak tanınmış olan veya puan sisteminde en az altı puan alan göçmenlere verilecek. Ayrıca, Fırsat Kartı için başvuracak kişilerin geçimlerini sağlayabileceklerini kanıtlamaları gerekiyor. Bu şekilde, başvuru sahipleri uzun süren tanınma süreci olmadan Almanya’da çalışabilecekler.
ARANAN ŞARTLAR NELER?
Fırsat Kartı için aranan şartlar arasında başvuru sahibinin en az iki yıllık mesleki eğitimi veya üniversite diploması almış, temel Almanca ve İngilizce dil bilgisine sahip olması yer alıyor. Puan sistemine göre, başvuru sahipleri aranan seçim kriterlerini kendi nitelikleriyle karşılaştırabilecekler. Toplamda altı puan alanlar, Fırsat Kartı sahip olabilecekler. Temel şartlar arasında A1 seviyesinde Almanca veya B2 seviyesinde İngilizce dil bilgisi ve geldiği ülkede en az iki yıllık mesleki eğitim veya üniversite diploması almış olması bulunuyor. Ayrıca kişinin kendi geçimini kendi imkânıyla sağladığını, örneğin yarı zamanlı bir işte (haftada 20 saate kadar) çalıştığını kanıtlaması gerekiyor.
PUANLAMA SİSTEMİNİN KRİTERLERİ
Puanlama sistemi içinde dil bilgisi, iş tecrübesi, yaş ve ‘Almanya bağlantısı’ gibi kriterler dikkate alınacak. Kişinin başvuruda bulunduğu sıradaki yaşı önemli bir faktör olarak göz önünde bulunduruluyor. Fırsat Kartı ile Almanya’da iki haftalık staj yapma veya yarı zamanlı bir işte haftada en fazla 20 saate kadar çalışma hakkı veriyor. Fırsat Kartı sahipleri Almanya’da bir yıl kalabilecekler. Bu süre içinde kişinin, kendisini iş aramaya odaklanması gerekiyor. Fırsat Kartı’nın uzatılması, belirli şartlar altında iki yıla kadar mümkün. Uzatma başvurusu, yerel yabancılar makamı nezdinde yapılmalı.
