ABD yönetiminin, Almanya merkezli sivil toplum kuruluşu HateAid’in iki yöneticisine vize yasağı uygulaması, Berlin’de sert tepkilere yol açtı. Alman hükümeti, muhalefet ve sivil toplum, kararı baskı ve yıldırma olarak nitelendirirken, kriz ABD–AB ilişkilerinde yeni bir gerilim başlığı haline geldi.
Washington’un, HateAid yöneticilerine yönelik ABD’ye giriş yasağı kararı, Almanya’da diplomatik ve siyasi tansiyonu yükseltti. Karar, Dijital Hizmetler Yasası (DSA) üzerinden süren ABD–AB görüş ayrılıklarını yeniden gündemin merkezine taşıdı.
Johann Wadephul, ABD merkezli X hesabından yaptığı açıklamada, ABD’nin HateAid yöneticilerine uyguladığı giriş yasağının kabul edilemez olduğunu vurguladı.
Wadephul, AB’nin Dijital Hizmetler Yasası’nın demokratik biçimde kabul edildiğini ve çevrimdışında yasa dışı olan içeriklerin çevrim içinde de yasa dışı sayılmasını güvence altına aldığını belirterek, bu konuda ABD ile transatlantik diyalog yürütülmesi gerektiğini ifade etti.
Almanya Adalet Bakanı Stefanie Hubig, yazılı açıklamasında HateAid’in dijital nefret söylemi mağdurlarına destek verdiğini hatırlattı. Hubig, kuruluşun faaliyetlerinin sansür olarak tanımlanmasının anayasal düzenin yanlış yorumlanması anlamına geldiğini kaydetti.
HateAid yöneticileri Anna-Lena von Hodenberg ve Josephine Ballon, yaptıkları ortak açıklamada kararı “baskı ve yıldırma eylemi” olarak nitelendirdi.
Açıklamada, insan hakları ve ifade özgürlüğü için çalışan sivil toplum aktörlerinin sansür suçlamalarıyla susturulmaya çalışıldığı vurgulandı. Tüm baskılara rağmen faaliyetlerin sürdürüleceği belirtilirken, Alman hükümeti ve Avrupa Komisyonu’ndan net bir duruş sergilemeleri talep edildi.
Muhalefetteki Yeşiller Partisi’nden Omid Nouripour, Alman hükümetinin ABD’nin Berlin Büyükelçiliği Maslahatgüzarını derhal çağırması gerektiğini söyledi.
ABD Dışişleri Bakanlığı, “Amerikalıların görüşlerinin sansürlenmesi için dijital platformlara baskı uyguladıkları” iddiasıyla 5 kişiye vize kısıtlaması getirdiğini açıkladı.
Vize kısıtlaması uygulanan isimler arasında:
Eski AB Komisyonu Üyesi Thierry Breton,
Dijital Nefretle Mücadele Merkezi Başkanı Imran Ahmed,
Küresel Dezenformasyon Endeksi Başkanı Clare Melford,
HateAid yöneticileri Anna-Lena von Hodenberg ve Josephine Ballon yer aldı.
Geçmişte Fransa Maliye Bakanlığı da yapan Breton’un, 2019–2024 yılları arasında AB Komisyonu’nda katı dijital kuralların şekillenmesinde öncü rol oynadığı hatırlatıldı.
Uzmanlar, ABD’nin bu kararının Dijital Hizmetler Yasası’nın uygulanması üzerinden ABD–AB ilişkilerinde yeni bir gerilim başlığı oluşturduğunu değerlendiriyor.
